Cùng với nghệ thuật tạo hình thông qua các nhân vật, tác giả Eugène Sue đã vẽ nên bức tranh xã hội nước Pháp thế kỉ XIX thông qua tác phẩm Bí mật thành Paris.

Người đã góp phần đưa thể loại feuilleton phát triển đến đỉnh cao và tạo thành một trào lưu "Bí ẩn" thành phố vào thế kỉ XIX tại Pháp và thế giới đó là tác giả Eugène Sue. Với lối hành văn trau chuốt cùng nghệ thuật tạo hình, bức tranh xã hội nước Pháp ở thế kỉ XIX được khắc họa rõ nét thông qua hình tượng của từng nhân vật trong truyện.

Lịch sử văn học thế giới nói chung, văn học Pháp nói riêng, đã nói nhiều về sự hình thành và phát triển của thể loại tiểu thuyết ở thế kỷ XIX, với những tên tuổi hàng đầu như: Stendhal, Balzac, Victor Hugo, A. Dumas, Flaubert, Gautier, George Sand... Thế nhưng cái tên Eugène Sue lại ít được nhắc tới. Dù thành công vang dội, được xem là một hiện tượng văn học, thế nhưng Bí mật thành Paris không được lịch sử văn học đánh giá cao, tuy nhiên về mặt nghệ thuật thì tác phẩm này đã ghi dấu ấn khi tạo nên một bức bức họa toàn cảnh về xã hội nước Pháp ở thế kỉ XIX.

Vì vậy, sức hấp dẫn của Bí mật thành Paris nằm ở việc lột tả được một cách đầy đủ tất cả những khía cạnh cuộc sống của người dân ở tầng lớp dưới đáy xã hội. Những đói khổ, những bóng tối, những khu phố nghèo bẩn thỉu với những ngôi nhà cũ kĩ, những cống rãnh chảy qua đường, nơi thế giới của người dân dưới cống ngầm Paris… Không chỉ là một cuốn tiểu thuyết dài kỳ khiến hàng trăm nghìn độc giả phải hồi hộp trong hơn một năm, Bí mật thành Paris được xem là một minh chứng cho cuộc sống của người Paris và sự khốn cùng của thế kỷ XIX.

Sự kiện gặp gỡ chia sẻ về tác phẩm Bí mật thành Paris.

Chụp ảnh lưu niệm sau khi kết thúc chương trình.

Ngày 24-10 vừa qua, tại Sài Gòn, ông Phạm Thế Cường, Trưởng ban điều hành Câu lạc bộ yêu sách Nguyễn Huy Tưởng; Nhà văn Nguyễn Trí, tác giả của nhiều truyện nổi tiếng được bạn trẻ yêu thích; Luật sư Nguyễn Anh Tuấn, độc giả ưu thích sưu tầm sách,cùng các độc giả yêu thích sách văn học thuộc thể loại kinh điển.... đã cùng giao lưu tìm hiểu về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm; Thể loại văn học kinh điển của Pháp và thế giới với chủ đề Bí mật thành Paris những khía cạnh chưa bàn luận.

Khách mời đang chia sẻ cảm nhận.

Tác phẩm thể hiện khát vọng thay đổi xã hội, mang hơi hướm chủ nghĩa xã hội không tưởng. Ở đó, nhân vật được lý tưởng hóa để biến thành một nhân vật theo kiểu khẩu hiệu của các nhà lãng mạn: “Trên đời này chỉ có mỗi một điều thôi - đó là yêu thương nhau”. Cũng như Giăng van Giăng trong “Những người khốn khổ”, Rodolpho không phải nhân vật có thật trong cuộc sống, mà chỉ là hình tượng được nhà văn lý tưởng hóa, mang theo khát vọng thay đổi xã hội của các nhà xã hội chủ nghĩa không tưởng. Dẫu vậy, sự thành công của cuốn tiểu thuyết vẫn khiến chúng ta không khỏi ngạc nhiên cho đến ngày nay.

Nhà văn Nguyễn Trí cho biết, tác phẩm Bí mật thành Paris là một trong những tác phẩm có khối lượng nhân vật khá đồ sộ, nội dung truyện dài nhưng độc giả lại vô cùng hứng thú với tác phẩm này. Bản thân ông năm nay đã 64 tuổi, là người từng mổ bệnh đục thủy tinh thể nên mỗi khi đọc sách thường chảy nước mắt rất nhiều, gây nhiều khó khăn nhưng ông chỉ mất có 4 ngày để đọc hết bộ sách gần 2000 trang. Bởi mỗi nhân vật trong truyện được tác giả khắc họa rất rõ nét, từ tính cách, ngoại hình cho tới hành động. Bạn đọc sẽ ấn tượng với cách lột tả đặc điểm của từng nhân vật qua ngòi bút của tác giả, từng nhân vật như được sống dậy, họ như một thực thể tồn tại rất chân thực.

Chia sẻ về hình thức của tác phẩm này, ông Phạm Thế Cường nói, so với 2 ấn bản ban đầu của NXB Long An năm 1989 và NXB Văn Học năm 1999 ở cả 2 ấn bản đó không có bất kì tranh minh họa, nhưng ấn bản của Phuc Minh Books lại thật đặc biệt bởi có đầy đủ 185 tranh minh họa khắc kẽm, từng được sử dụng trong phiên bản Les Mystères de Paris (Bí mật thành Paris), do NXB J. Rouff xuất bản năm 1885. Ngoài ra, ấn bản còn có những phụ kiện đặc  biệt đi kèm như: Bookmark, postcard, và đặc biệt là thư cảm ơn có chữ kí của 2 dịch giả cạo gội là Nguyễn Xuân Dương và Lâm Phúc Giáp.

Ông Phạm Thế Cường chia sẻ về hình thức của tác phẩm.

Cùng quan điểm khi chia sẻ về hình thức của tác phẩm, luật sư Nguyễn Anh Tuấn cũng nói thêm, ông rất ấn tượng ở cả hai phiên bản bìa cứng và bìa mềm của Phuc Minh Books, đặc biệt là phiên bản bìa mềm vì ở Việt Nam chưa có NXB hoặc công ty sách nào dùng hình thức giả hai gáy để thiết kế nên một sản phẩm độc đáo và đẹp mắt như thế. Bên cạnh việc thu hút được thị hiếu của khách hàng, thì hình thức giả hai gáy còn giúp cuốn sách được bản quản tốt hơn, đúng tiêu chí bền và đẹp. Ông có đánh giá tiêu chuẩn làm sách của Phuc Minh Books đạt tiêu chuẩn làm sách của quốc tế và ngang bằng với một số đơn vị chuyên về làm sách sưu tầm có tiếng ở trong nước.

Luật sư Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ.

Vượt thời gian, sức hấp dẫn đến từ thời đại của Bí mật thành Paris vẫn khiến nó giữ vững vị trí là một kiệt tác trong dòng chảy văn học. Việc tái bản tác phẩm với sự đầu tư về hình thức, và trau chuốt về mặt nội dung của đơn vị phát hành, thêm một lần nữa, kết nối bạn đọc với tinh hoa của một thời kỳ văn học, với những giá trị nhân bản của nó.