Hung thủ khá dễ đoán bởi những trùng hợp định mệnh - một kẻ đầy kiêu hãnh dâng trào...

Mở đầu vẫn là không khí quen thuộc của văn chương Émili Gaboriau: Bà quả phụ Lerouge - một phụ nữ trung niên giàu có bị sát hại tại nhà riêng. Lần này không phải là Lecoq láu cá nữa, tuy anh xuất hiện rất lạnh lùng, kính cẩn cũng chỉ làm màu cho thần thám Tabaret tham vọng. Lecoq tuy hiện thân rất ít nhưng ông rất tỏ ra khoái trá khi làm tổn thương được thủ trưởng của mình với những câu nói cà khịa kháu khỉnh.

Điều tra viên Lecoq đã nhờ đến sự trợ giúp của lão Tabaret, một thám tử nghiệp dư. Tưởng chừng vụ án đã khép lại thì những bước ngoặt xuất hiện mở ra một lối đi mới, một quá khứ đen tối tưởng chừng như đã bị vùi lấp trong dòng thời gian.

Mình biết đến Émile Gaboriau qua quyển "Hồ sơ số 113" và rất ấn tượng với thanh tra Lecoq. Vị thanh tra mà mang lại cho mình cảm giác rất giống Sherlock Holmes, có lẽ vì tiểu thuyết của Gaboriau "có sức ảnh rất lớn đến nhiều tác giả sau này, kể cả ngài Conan Doyle" (Nhà phê bình văn học Howard Haycraft). Tuy nhiên lần này Lecoq chỉ là nhân vật phụ, nhường sân khấu lại cho lão Tabaret trổ tài.

Theo mình thì lão Tabaret là một người dị hợm, coi trinh thám là đam mê, suy luận rất nhanh, tốt nhưng lại quá cảm tính chính vì thế mà đã mắc phải sai lầm để rồi biến người vô tội thành hung thủ. Tuy nhiên, Tabaret đã sửa chữa sai lầm đó kịp thời. Con người luôn có thể mắc sai lầm nhưng quan trọng là sửa sai đúng lúc.

Người ta nói rằng trinh thám Pháp luôn có nét lãng mạn rất đặc trưng. Thật vậy, trong "Vụ án Lerouge" điểm gây ấn tượng với độc giả chính là cách miêu tả tâm lí, tình cảm sâu sắc của các tuyến nhân vật trong truyện cùng giọng văn trữ tình, hấp dẫn. Những sai lầm bồng bột của tuổi trẻ, những khao khát, những tham vọng, sự ràng buột, gò bó bởi "danh dự", một tình yêu bị ngăn cấm để rồi tất cả tạo nên một bi kịch đầy đau đớn.

Trên phương diện điều tra, tác giả có lối dẫn dắt rất tự nhiên cuốn ta theo mạch truyện, từng tình tiết, từng chứng cứ lộ ra để người đọc cùng tham gia vào quá trình phá án. Vì thế, mình cho rằng chỉ cần đọc khoảng phân nửa cuốn sách ta đã có thể tìm ra được hung thủ cũng như nguyên nhân dẫn đến hành động đau buồn ấy. Cá nhân mình khá thương cảm cho hung thủ, hắn lầm lạc bởi thứ tình yêu mù quáng đồng thời căn nguyên cho tất cả là sự "điên rồ" thời trẻ của chính cha hắn.

Các pha plot twist trong truyện ít nhưng khá ấn tượng đem lại bất ngờ lớn cho câu chuyện.

Thiên Trang Nguyễn