“Mùa gặt đỏ” kết nối với bạn đọc bằng một viên đặc vụ vô danh đến từ hãng thám tử Continental. Anh nhận được lời yêu cầu cùng số tiền hậu hĩnh từ người đàn ông tên là Donald Willsson để “thanh tẩy” Personville - một thành phố đang bị các nhóm tội phạm hoành hành. Vấn đề duy nhất là Willsson đã bị giết trước khi nhân vật chính có cơ hội gặp anh ta. Nhận ra bản thân nợ khách hàng của mình một nhiệm vụ đã giao kèo cho tất cả số tiền đã nhận, viên đặc vụ quyết định ở lại thị trấn và điều tra sự việc. Nhưng anh lại vướng phải những phiền phức không đáng có và mọi việc dường như đang xảy ra ở chiều hướng tệ hơn so với tình trạng ban đầu.

Có thể nói tác giả xây dựng một bối cảnh rất độc đáo và riêng biệt. Hình ảnh vị thám tử khá lãnh đạm, những nhân vật phụ xấu xí, những âm mưu bí ẩn hay cả những lúc bạo lực lên ngôi cũng đều khiến cho “Mùa gặt đỏ” trở nên hấp dẫn vô cùng. Tội phạm hiện lên như những vòng xoáy liên hồi và tính bạo lực của hành vi không hề dừng lại. Đôi lúc khiến tôi cảm thấy một khung cảnh ảm đạm và khá bi kịch. Ở quyển sách, sự thiện ác được pha trộn và chúng ta khó có thể phân định rõ ràng được đâu là chính, đâu là tà. Ngay cả ở nhân vật chính – một hình tượng được xây dựng để đại diện cho pháp luật nhưng rất nhiều khía cạnh thể hiện sự phi đạo đức và hung tàn. Điều vớt vát đặc sắc nhất của con người này chính là sự quyết đoán để thực hiện mục tiêu đã đề ra với ý định ban đầu là thực hiện lời ủy thác của người đã khuất cho kỳ được.

Mùa gặt đỏ” hiện lên với đồng tiền và danh vọng, cùng với đó là những phi vụ mờ ám, những lời hứa đầy tính phản bội và quả báo cũng xảy ra như một thước đo của số phận. Những kẻ ác trong tác phẩm thực sự là mù quáng và điên rồ, dường như bản ngã của họ đã bị ăn mòn theo cách mà chúng ta không thể hình dung được. Dẫu cho đó có là một cái bẫy hiện hữu trước mắt thì họ cũng sẽ bước vào nếu lợi ích thực sự to lớn và cám dỗ được tâm hồn tham lam của họ. Có lẽ, tác giả Dashiell Hammett đã đặt ra hai thái cực rất rạch ròi khi viên đặc vụ hoàn toàn trái ngược với phe phản diện khi những thú vui vật chất xung quanh không hề làm phân tâm ý định hoàn thành nhiệm vụ của anh ta. Trách nhiệm của một người thám tử chuyên nghiệp cũng như một phần nào đó là vì công lý của cả xã hội đã khiến cho hình tượng nhân vật chính trở thành anh hùng đáng kính.

“Mùa gặt đỏ” tuy có chút tối tăm và bạo tàn nhưng vẫn còn đó những le lói của hy vọng về một ngày mai tươi sáng. Đối với tác giả Hammett, ông muốn an ủi chúng ta thông qua hình ảnh viên đặc vụ sẵn sàng chịu trách nhiệm cho cuộc sống của người khác. Như vậy, dù cho khung cảnh xung quanh có tồi tệ đến thế nào thì sự hy sinh và lòng vị tha vẫn sẽ xoa dịu tất cả và cái ác chắc chắn sẽ bị đẩy lùi.

(Trần Nguyễn Phước Thông, 19-01-2020)